Công cụ mới “sinh thiết lỏng” không xâm lấn
Sinh thiết là công cụ lâm sàng thường được sử dụng để chẩn đoán nhiều loại bệnh hoặc theo dõi mô phát triển bất thường hoặc thậm chí đào thải mô cấy ghép. Trong quá trình sinh thiết, các mẫu mô được lấy ra khỏi cơ thể để kiểm tra kỹ hơn, nhưng tùy thuộc vào loại mô, quy trình này có thể khá xâm lấn.
Các nhà nghiên cứu tại Trường Y Khoa Cơ bản, Hoa Kỳ gần đây đã phát triển một công cụ phân tích có thể dẫn đến việc sử dụng "sinh thiết lỏng" để thay thế cho sinh thiết truyền thống đối với một số bệnh nhân hoặc bệnh nhất định. Kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí ACS Nano.
Công cụ sinh thiết mới được gọi là EV Fingerprinting. EV ở đây là túi ngoại bào, là các hạt gắn màng chứa “hàng hóa” hoạt tính sinh học và góp phần vào liên lạc giữa tế bào và tế bào thể hiện sức khỏe và bệnh tật của con người.
Mặc dù EV đã được quan sát ít nhất từ những năm 1980 nhưng nguồn gốc và mục đích của chúng vẫn chưa được xác định rõ ràng. Hai thập kỷ qua đã chứng kiến số lượng nghiên cứu về túi ngoại bào tăng vọt và EV hiện được phát hiện có vai trò nhất định trong các quá trình nội tiết, phản ứng miễn dịch và thậm chí cả sự phát triển ung thư ở nhiều loài, bao gồm cả con người.
Thuật ngữ "EV" bao gồm các túi có kích cỡ và tải trọng khác nhau, mỗi túi có thể được điều chỉnh cho các chức năng đa dạng. Những thay đổi về tính không đồng nhất của EV trong cơ thể sinh vật phản ánh những thay đổi về trạng thái sinh học, ví dụ: trạng thái ung thư so với trạng thái bình thường và không mắc bệnh, đóng vai trò như một chỉ dấu sinh học thông tin lâm sàng.
Kỹ thuật EV Fingerprinting bao gồm tách EV khỏi phần còn lại của thành phần tế bào trong mẫu, dán nhãn chúng bằng thuốc nhuộm lipophilic huỳnh quang xen vào lớp lipid kép của EV và đưa chúng qua máy đo dòng chảy, một thiết bị bắn tia laser vào mẫu và thu thập thông tin về cách ánh sáng bị khúc xạ hoặc phát xạ.
Thông tin thu thập sẽ được tổng hợp thành "dấu vân tay" để phân tích định lượng các quần thể EV riêng biệt và xác định cách chúng bị thay đổi bởi thao tác thí nghiệm, nhiễu loạn phân tử hoặc trạng thái bệnh.
EV Fingerprinting là một tiến bộ chưa từng có đối với đặc tính của EV vì nó có thể phân tích thành phần hai lớp lipid của EV trong một mẫu và chia mẫu thành các quần thể EV riêng lẻ,. Đây là điểm mà các phương pháp phân tích hàng loạt trước đây không thể làm được. Sử dụng thành phần của lớp lipid kép để phân tách các quần thể EV là phương pháp mới tận dụng đặc tính EV trước đây đã bị bỏ qua.
Von Lersner cho biết: “EV Fingerprinting đang đẩy mạnh sự phát triển của sinh thiết lỏng, trong đó EV có thể được sử dụng làm dấu ấn sinh học để xác định các bệnh như ung thư hoặc rối loạn thần kinh”.
