Vai trò của locus coeruleus: một “điểm xanh” liên quan đến giấc ngủ
Locus coeruleus tiết ra norepinephrine, có chức năng vừa là chất dẫn truyền thần kinh vừa là hormone trong não và cơ thể; đồng thời, nó điều chỉnh các quá trình như nhận thức, chú ý, học tập và ghi nhớ. Nó cũng giúp tổ chức hoạt động của các vùng não cách xa nhau để chúng cùng hoàn thành các nhiệm vụ và mục tiêu khó.
Các nhà nghiên cứu tại Viện Đại học Liège (BE)-Bỉ đang sử dụng MRI 7 Tesla trường cực cao để hiểu rõ hơn về cách điều hòa giấc ngủ. Từ lâu chúng ta đã biết rằng giấc ngủ rất tốt cho não. Ánh sáng không chỉ để nhìn mà còn đóng vai trò quan trọng trong các khía cạnh khác như tâm trạng. Chúng ta không biết là tất cả những điều này diễn ra như thế nào trong não chúng ta.
Một nhóm khoa học từ Trung tâm ULiège Cyclotron Research Centre /In Vivo Imaging (GIGA-CRC-IVI) vừa chứng minh rằng chất lượng giấc ngủ REM của chúng ta (phần trong giấc ngủ mà chúng ta mơ nhiều nhất) có liên quan đến hoạt động của locus coeruleus. Nhân não nhỏ này, có kích thước bằng sợi mì spaghetti dài 2cm, nằm ở đáy não (trong thân não).
Locus coeruleus; tiếng Latin có nghĩa là "đốm xanh"; có tên theo màu sắc của nó khi được quan sát trong khám nghiệm tử thi. Nó tác động tới hầu hết mọi khu vực của não (và tủy sống) để tiết ra một chất điều hòa thần kinh gọi là noradrenaline.
Noradrenaline không chỉ quan trọng trong việc kích thích tế bào thần kinh và giữ cho chúng tỉnh táo mà còn quan trọng đối với một loạt quá trình nhận thức như trí nhớ; xử lý cảm xúc; căng thẳng và lo lắng. Hoạt động kích thích của nó phải giảm đi để bắt đầu giấc ngủ và dừng lại để cho phép giấc ngủ mắt chuyển động nhanh (REM).
Đồng giám đốc của GIGA CRC-IVI Gilles Vandewalle giải thích: “Điều này cho phép giấc ngủ REM hoạt động mà không cần noradrenaline, phân loại các khớp thần kinh cần được giữ lại hoặc loại bỏ trong khi ngủ và tạo điều kiện cho một ngày mới với đầy trải nghiệm mới”. Nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng hoạt động của hạt nhân nhỏ này rất cần thiết cho giấc ngủ và sự tỉnh táo.
Nhà nghiên cứu Ekaterina Koshmanova cho biết: “Ở người, rất ít điều được xác minh vì kích thước nhỏ của hạt nhân và vị trí sâu của nó khiến việc quan sát nó trong cơ thể bằng MRI thông thường trở nên khó khăn”. Nhờ độ phân giải cao hơn của 7 Tesla MRI, chúng tôi có thể cô lập hạt nhân và trích xuất hoạt động của nó trong một nhiệm vụ nhận thức đơn giản khi tỉnh táo, và do đó cho thấy rằng locus coeruleus của chúng ta càng phản ứng mạnh vào ban ngày thì chất lượng cảm nhận càng kém.
Điều này dường như đặc biệt đúng khi tuổi càng cao, vì hiệu ứng này chỉ được phát hiện ở những người trong độ tuổi từ 50 đến 70 trong nghiên cứu chứ không phải ở những người trẻ tuổi từ 18 đến 30. Phát hiện này có thể giải thích tại sao một số người ngày càng mất ngủ theo độ tuổi. Những kết quả ban đầu này cũng đặt nền móng cho các nghiên cứu trong tương lai về hoạt động của hạt nhân nhỏ này trong khi ngủ và vai trò của nó trong chứng mất ngủ cũng như mối liên hệ giữa giấc ngủ và bệnh Alzheimer.
https://vista.gov.vn/
