Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa mang đến lợi ích thiết thực cho người tiêu dùng
Hiện nay, cùng với sự vận động của thị trường, yêu cầu đối với hàng hoá của người tiêu dùng ngày càng khắt khe hơn theo xu hướng tìm hiểu sâu về thông tin sản phẩm, hàng hóa. Bởi vậy, thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa là yêu cầu tất yếu.
Tại Việt Nam, cùng với sự vận động của thị trường, yêu cầu đối với hàng hoá của người tiêu dùng ngày càng khắt khe hơn theo xu hướng tìm hiểu sâu về thông tin sản phẩm, hàng hóa. Sự quan tâm của người tiêu dùng không chỉ giới hạn ở chất lượng hay mẫu mã mà còn bao gồm cả các thông tin liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm và đưa sản phẩm cuối cùng đến tay khách hàng, đặc biệt với những sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sức khoẻ như nông sản, thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm,...
Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa mang đến lợi ích thiết thực cho người tiêu dùng. Ảnh minh họa.
Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá, hiện hoạt động truy xuất nguồn gốc và áp dụng tem truy xuất nguồn gốc nước ta đang tồn tại một số vấn đề khó khăn, bất cập, như: Truy xuất nguồn gốc mới chỉ tập trung áp dụng ở một số sản phẩm và một số thị trường lớn; Hệ thống truy xuất nguồn gốc mang tính khép kín, không có khả năng mở để các bên tham gia hệ thống truy xuất nguồn gốc này có thể tham gia với các hệ thống truy xuất nguồn gốc khác;
Truy xuất nguồn gốc đòi hỏi tính chuẩn hóa cao, yêu cầu các bên tham gia truy xuất nguồn gốc cần thống nhất dùng chuẩn chung. Tuy nhiên, tập quán sản xuất nhỏ lẻ, manh mún gây hạn chế cho việc thống nhất giữa các bên tham gia truy xuất nguồn gốc; Các giải pháp truy xuất nguồn gốc tại Việt Nam chưa được kết nối và có được sự thừa nhận của quốc tế gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu; Việc khai báo, cập nhật thông tin truy xuất, in và dán tem chưa được kiểm soát; Chưa có chương trình, hệ thống, cơ quan đánh giá chứng nhận các hệ thống truy xuất nguồn gốc mang tính khách quan để tạo sự tin tưởng cho người tiêu dùng,...
Để bắt kịp xu hướng phát triển và triển khai truy xuất nguồn gốc trên thế giới, tháng 1/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 100/QĐ-TTg phê duyệt Ðề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc (Ðề án 100). Một trong 5 nhiệm vụ, giải pháp được đưa ra là thiết lập, xây dựng, vận hành Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa quốc gia (Cổng thông tin).
Trung tâm Mã số, mã vạch Quốc gia (NBC) được Bộ Khoa học và Công nghệ (Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng) giao là chủ đầu tư xây dựng Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hoá quốc gia. Hiện tại, Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hoá quốc gia đang trong quá trình thuê hạ tầng công nghệ thông tin và dự kiến vận hành chính thức trong Quý III/2024.
Vào ngày 03/4/2024, Trung tâm Mã số, mã vạch Quốc gia đã có văn bản thông báo đến Sở Khoa học và Công nghệ và Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng tỉnh, thành phố về môi trường kết nối kỹ thuật với Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa quốc gia tại địa chỉ: https://sandbox.truyxuatnguongoc.gov.vn.
Đại diện NBC cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện, Trung tâm Mã số, mã vạch Quốc gia luôn sẵn sàng đồng hành, phối hợp và hỗ trợ các địa phương trong việc kết nối kỹ thuật với môi trường Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa quốc gia được nhanh chóng và hiệu quả.