Dấu ấn sinh học dự đoán sớm bệnh đa xơ cứng sẽ tiến triển xấu
Nghiên cứu mới phát hiện thấy sự gia tăng của dấu ấn sinh học về tổn thương thần kinh, chuỗi ánh sáng sợi thần kinh (NfL), dự đoán tình trạng khuyết tật do bệnh đa xơ cứng (MS) trở nên trầm trọng hơn tới 2 năm trước khi nó xảy ra. Dấu ấn sinh học này cung cấp khung thời gian từ đó có các biện pháp can thiệp để ngăn ngừa hoặc làm chậm tình trạng khuyết tật trầm trọng hơn.
Được cho là một chứng rối loạn tự miễn dịch, trong đó hệ thống miễn dịch ăn mòn myelin, lớp vỏ bảo vệ dây thần kinh, bệnh MS biểu hiện nhiều triệu chứng, có thể thay đổi và không thể đoán trước. Chúng có thể chỉ xảy ra một lần hoặc đến rồi đi hoặc thay đổi mức độ nghiêm trọng theo thời gian.
Giờ đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học California San Francisco (UCSF) đã phát hiện ra rằng mức độ cao của dấu ấn sinh học về tổn thương thần kinh, NfL, có thể dự đoán các triệu chứng MS trầm trọng hơn tới hai năm trước khi chúng xảy ra. Đây là nghiên cứu đầu tiên định lượng khoảng thời gian trước khi tình trạng khuyết tật trở nên trầm trọng hơn.
Ahmed Abdelhak, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Sự gia tăng của NfL lên đến hai năm trước khi các dấu hiệu tình trạng khuyết tật trở nên trầm trọng hơn là thời điểm mà các biện pháp can thiệp có thể ngăn chặn tình trạng trở nên tồi tệ hơn”.
Khi hợp tác với Đại học Basel ở Thụy Sĩ, các nhà nghiên cứu đã xem xét tỷ lệ khuyết tật ngày càng trầm trọng của bệnh, được định nghĩa là tình trạng suy giảm sức khỏe gia tăng từ sáu tháng trở lên được phản ánh ở thang điểm cao hơn trên Thang tình trạng khuyết tật mở rộng. Họ phân biệt giữa tình trạng khuyết tật trở nên trầm trọng hơn khi tái phát, bao gồm các triệu chứng còn sót lại hoặc sự quay trở lại của các triệu chứng cũ sau khi MS tái phát, và các triệu chứng tiến triển dần dần mà không tái phát.
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi dữ liệu kéo dài 10 năm từ hai nghiên cứu với 1.899 bệnh nhân. Trong số đó, 570 người được xác định mắc chứng khuyết tật MS tiếp tục trầm trọng hơn, trong đó phần lớn không bị tái phát.
Nồng độ NfL tăng cao có liên quan đến nguy cơ tình trạng khuyết tật trầm trọng hơn tới 91% khi tái phát khoảng một năm sau đó và nguy cơ tình trạng tình trạng khuyết tật trầm trọng hơn gần hai năm sau đó vượt hơn tới 49%.
Abdelhak cho biết, mức tăng NfL xảy ra sớm hơn khi tình trạng khuyết tật trở nên trầm trọng hơn mà không tái phát. Ông cũng gợi ý rằng sự tiến triển chậm của bệnh có thể cho phép các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe can thiệp sớm hơn.
Ari Green, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Điều này phù hợp với nhận thức rằng cái chết của các tế bào thần kinh là một quá trình chậm chạp dẫn đến tình trạng khuyết tật vĩnh viễn và nó cũng có nghĩa là có thời gian để thực hiện sớm các biện pháp can thiệp để bảo vệ tế bào thần kinh ngăn chặn tình trạng khuyết tật”.
Những phát hiện này chứng minh tầm quan trọng của việc sử dụng NfL như một dấu hiệu dự báo sớm về tổn thương thần kinh.
Jens Kuhle, một đồng tác giả khác, cho biết: “Ngoài những phát hiện đột phá về mối quan hệ tạm thời giữa sự gia tăng NfL và sự tiến triển bệnh dần dần ở MS, nghiên cứu này còn ủng hộ vai trò quan trọng của NfL như một dấu hiệu sớm của tổn thương thần kinh. Việc theo dõi mức độ NfL có thể phát hiện hoạt động của bệnh với độ nhạy cao hơn so với khám lâm sàng hoặc chẩn đoán hình ảnh thông thường”.
Tuy nhiên, cần nghiên cứu sâu hơn để kiểm tra các liệu pháp có thể ngăn chặn sự tiến triển của MS trong giai đoạn NfL tăng cao.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Neurology.
https://vista.gov.vn/