Tăng cường khả năng đổi mới cho các doanh nghiệp Việt Nam: Vai trò của lãnh đạo chuyển đổi, lãnh đạo đạo đức và quản trị tri thức
Đề tài hướng đến thực hiện các mục tiêu sau: hệ thống hóa cơ sở lý luận và phân tích vai trò và sự tác động của lãnh đạo chuyển đổi và lãnh đạo đạo đức đến các bộ phận cấu thành khả năng quản trị tri thức của các doanh nghiệp Việt Nam; phân tích vai trò và tác động của lãnh đạo chuyển đổi và lãnh đạo đạo đức đến khả năng đổi mới của các doanh nghiệp Việt Nam; phân tích ảnh hưởng của quản trị tri thức đến khả năng đổi mới của các nghiệp Việt Nam; phân tích cơ chế trung gian của quản trị tri thức trong việc kết nối mối quan hệ giữa các phong cách lãnh đạo và khả năng đổi mới của các doanh nghiệp Việt Nam; và đề xuất các khuyến nghị nhằm nâng cao năng lực đổi mới của các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hiện nay.
Từ năm 2020 đến năm 2021, TS. Lê Ba Phong và các cộng sự tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội thực hiện đề tài: “Tăng cường khả năng đổi mới cho các doanh nghiệp Việt Nam: Vai trò của lãnh đạo chuyển đổi, lãnh đạo đạo đức và quản trị tri thức”.
Dưới đây là một số kết quả nổi bật của đề tài nghiên cứu:
- Thứ nhất, một trong những kết quả quan trọng của nghiên cứu đó là lấp đầy những khoảng trống lý thuyết về mối quan hệ giữa lãnh đạo và khả năng đổi mới của doanh nghiệp.
- Thứ hai, nghiên cứu không chỉ dừng lại ở việc xem xét ảnh hưởng của lãnh đạo chuyển đổi và lãnh đạo đạo đức đến các khía cạnh khác nhau của khả năng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp mà còn đi sâu tìm hiểu vai trò của nguồn lực tri thức trong mối quan hệ này. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm cho thấy khả năng quản trị tri thức không chỉ tác động trực tiếp và có ý nghĩa đến khả năng đổi mới của các doanh nghiệp Việt Nam mà nó còn đóng vai trò trung gian quan trọng trong việc chuyển hóa những tác động của các nhân tố tổ chức đến khả năng đổi mới của doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng việc vận dụng các phong cách lãnh đạo khác nhau như lãnh đạo chuyển đổi và lãnh đạo đạo đức có thể tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến khả năng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp thông qua những ảnh hưởng tích cực của các phong cách lãnh đạo này đến khả năng quản trị tri thức (thu thập, chia sẻ và áp dụng tri thức), đặc biệt là hoạt động chia sẻ tri thức của doanh nghiệp
- Thứ ba, bên cạnh việc nghiên cứu vai trò trung gian của quản trị tri thức trong mối quan hệ giữa lãnh đạo và khả năng đổi mới của doanh nghiệp, nghiên cứu còn khám phá các nhân tố trung gian và kiểm soát khác như (vốn tâm lý và văn hóa tổ chức) đến các khía cạnh khác nhau của khả năng đổi mới sáng tạo. Nghiên cứu qua đó góp phần mang đến những hiểu biết mới và hữu ích về các tiền đề, cơ chế và điều kiện thích hợp để tăng cường khả năng đổi mới cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Nhìn chung, kết quả nghiên cứu cho thấy lãnh đạo chuyển đổi và lãnh đạo đạo đức là những phong cách lãnh đạo ưu việt và phù hợp với thực hành lãnh đạo tại các doanh nghiệp Việt Nam. Những phong cách lãnh đạo này đóng vai trò chủ đạo, là động lực chính giúp cải thiện khả năng quản trị tri thức, đặc biệt là các hoạt động chia sẻ tri thức trong doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp có nhiều cơ hội hơn để phát triển các quy trình và sản phẩm mới nhằm thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Nghiên cứu nhấn mạnh các nhà lãnh đạo chuyển đổi và các nhà lãnh đạo đạo đức đóng vai trò như những người thay đổi cuộc chơi trong các nỗ lực để tăng cường khả năng đổi mới sản phẩm, đổi mới quy trình, đổi mới căn bản và đổi mới gia tăng của doanh nghiệp nhờ khả năng thúc đẩy các quá trình thu thập, chia sẻ và áp dụng kiến thức của nhân viên cho đổi mới.
Mô hình nghiên cứu đề xuất phát hiện mới và có giá trị của nghiên cứu không chỉ có ý nghĩa quan trọng san lấp những khoảng trống lý thuyết về mối quan hệ lý thuyết giữa lãnh đạo chuyển đổi, lãnh đạo đạo đức, khả năng quản trị tri thức và khả năng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp mà còn có ý nghĩa thực tiễn cao trong việc giúp các nhà quản trị các doanh nghiệp ở Việt Nam có được nhận thức đúng đắn về con đường tối ưu, ít tốn kém và hiệu quả nhằm nâng cao khả năng đổi mới và lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 19958/2021) tại Cục Thông tin khoa học và công nghệ quốc gia.
