Tận dụng cơ hội bứt phá: Việt Nam hướng tới làm chủ công nghệ trí tuệ nhân tạo
Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một trong những lĩnh vực then chốt định hình tương lai của các quốc gia. Việt Nam, với những tiềm năng và lợi thế sẵn có, đang đứng trước cơ hội bứt phá lớn trong việc phát triển và ứng dụng AI. Tuy nhiên, thay vì chỉ là người tiêu thụ công nghệ từ nước ngoài, Việt Nam cần tự mình sáng tạo và làm chủ công nghệ, tạo ra những giải pháp AI phục vụ cho người Việt, do chính người Việt phát triển. Đây là một trong những thông điệp chính được đưa ra tại phiên thảo luận AI Summit trong khuôn khổ Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN) 2024, với chủ đề "Mở khóa sức mạnh trí tuệ nhân tạo tạo sinh" (Unlock the power of Generative AI).
Tại phiên thảo luận, các chuyên gia đã nhấn mạnh rằng AI tạo sinh đang mở ra cơ hội đột phá trong nhiều lĩnh vực. Giáo sư Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của VinBigdata, chia sẻ rằng từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào cuối năm 2022, thế giới đã chứng kiến sự bùng nổ của các mô hình AI tạo sinh. Những công ty lớn như Meta, Google, và Baidu cũng nhanh chóng tham gia vào cuộc đua này, với các sản phẩm nổi bật như LLama, Bard, và Ernie Bot. Theo báo cáo quý I/2024 của McKinsey, 65% doanh nghiệp trên thế giới đã tích hợp AI tạo sinh vào hoạt động kinh doanh của họ, tăng gần gấp đôi so với năm 2023.
Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này. Với dân số trẻ, tỉ lệ sở hữu điện thoại thông minh cao và hạ tầng mạng 4G phủ sóng rộng khắp, Việt Nam có nền tảng thuận lợi để phát triển AI tạo sinh. GS. Vũ Hà Văn nhấn mạnh rằng Việt Nam có thể tận dụng những dữ liệu bản địa đặc thù để phát triển các mô hình AI phù hợp với nhu cầu trong nước. Đặc biệt, Việt Nam đã phát triển thành công các mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt và ra mắt ViGPT - phiên bản ChatGPT dành riêng cho người Việt. Điều này chứng tỏ khả năng làm chủ công nghệ của Việt Nam trong lĩnh vực AI tạo sinh.
Tuy nhiên, việc phát triển AI tạo sinh ở Việt Nam cũng gặp phải một số thách thức. Những vấn đề như tính chính xác, bảo mật, an toàn dữ liệu, và chi phí triển khai cao đang đặt ra những rào cản lớn. Để vượt qua những thách thức này, GS. Vũ Hà Văn cho rằng Việt Nam cần tập trung vào ba trụ cột chính: con người, tài nguyên và công cụ. Đặc biệt, việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, cùng với việc xây dựng các cơ sở dữ liệu an toàn và kiểm soát nội dung sẽ là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam nắm bắt cơ hội từ làn sóng AI tạo sinh.
Cùng quan điểm này, ông Lê Hồng Việt, Tổng Giám đốc FPT Smart Cloud, cho rằng Việt Nam có cơ hội bắt kịp xu hướng AI toàn cầu và thậm chí tạo ra một ngành công nghiệp AI mới. Ông nhấn mạnh rằng AI không chỉ là một lĩnh vực độc lập mà sẽ có tác động lan tỏa đến nhiều ngành khác. Để phát triển AI tại Việt Nam, ông đề xuất cần tập hợp dữ liệu từ chính phủ và người dân, xây dựng hạ tầng công nghệ phù hợp, thu hút nhân tài toàn cầu, và tạo ra thị trường AI sôi động trong nước.
TS. Lê Anh Văn, Giám đốc Nền tảng VNPT Generative AI, cũng chia sẻ về những thách thức trong việc phát triển nguồn nhân lực AI tại Việt Nam. Hiện tại, Việt Nam chỉ có khoảng 700 kỹ sư chuyên sâu và 300 chuyên gia AI, con số còn khá khiêm tốn. Để giải quyết vấn đề này, VNPT Generative AI đã đưa ra các phương án đào tạo kết hợp giữa học tập và thực hành, nhằm phát triển các kỹ năng cần thiết cho nguồn nhân lực AI. Các sản phẩm AI của VNPT như VNPT eKYC và VNPT SmartVision đã chứng tỏ được tiềm năng của nhân lực AI trong nước.
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là AI tạo sinh. Tuy nhiên, để thực sự làm chủ và phát triển công nghệ này, Việt Nam cần tập trung đầu tư vào ba trụ cột chính: con người, tài nguyên và công cụ. Sự hợp tác giữa các cơ quan, doanh nghiệp và cộng đồng sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam không chỉ bắt kịp mà còn vượt lên trong cuộc đua công nghệ AI toàn cầu. Chỉ khi làm chủ công nghệ và tạo ra các giải pháp AI của chính mình, Việt Nam mới có thể tận dụng hết tiềm năng của AI để phục vụ nhu cầu trong nước và vươn ra thế giới.
